Mimo
katastrofalnych spustoszeń jakie poczyniono na
przestrzeni stuleci w polskich bibliotekach,
archiwach, muzeach i kolekcjach prywatnych, obecnie
znajduje się w nich ogromna – choć niezwykle trudna
do oszacowania – liczba dzieł dawnego
introligatorstwa. Długotrwałe lekceważenie potrzeby
inwentaryzacji, a tym bardziej systematycznych badań
owych artefaktów sprawiły, że nasza wiedza o nich
jest wciąż bardzo mglista. Ożywiający się w
ostatnich latach rodzimy dyskurs tegumentologiczny
prowadzi jednak do kolejnych, nierzadko
spektakularnych, odkryć. Dowodzą one, że w zaciszu
magazynów tudzież prywatnych księgozbiorów kryją się
nigdy nie zidentyfikowane arcydzieła sztuki
introligatorskiej. Obok nich przechowywane są oprawy
o wprawdzie mniejszych walorach estetycznych, ale
niezbędne dla rekonstrukcji historii tej dziedziny
rzemiosła. Nie mniejszą rolę odgrywają one w
odtwarzaniu dziejów bibliofilstwa i bibliotekarstwa
na dzisiejszych i historycznych ziemiach
Rzeczypospolitej.
Wobec powyższego Instytut Informacji Naukowej i
Bibliologii UMK wraz z Książnicą Kopernikańską w
Toruniu oraz Zespołem d.s. Inwentaryzacji Biblioteki
Katedralnej w Gnieźnie, działającym na Wydziale
Historycznym UAM w Poznaniu, podjął się
zorganizowania III Ogólnopolskiej Konferencji
Oprawoznawczej pod tytułem „Zbiory polskie”.
Nawiązuje on do tytułu nieocenionego dzieła Edwarda
Chwalewika, wydanego w 1916 roku a następnie w
latach 1926-1927. Owemu wybitnemu badaczowi zależało
na upublicznieniu inwentaryzatorskiej wiedzy o
wszelkich polskich kolekcjach sztuki, ksiąg i
archiwaliów, jak również na scharakteryzowaniu
zbiorów obcych, w których figurowały polonika. Idąc
kierunkiem wytyczonym niegdyś przez Chwalewika,
organizatorzy przygotowywanej imprezy stawiają sobie
za cel upowszechnienie informacji o oprawach
książkowych we współczesnych bibliotekach,
archiwach, muzeach i kolekcjach prywatnych w Polsce.
W szczególności odnosi się to do:
szacunkowej liczby
zabytkowych oraz współczesnych opraw
rzemieślniczych w poszczególnych zbiorach,
oraz
wyodrębnienia w zbiorach
zwartych grup dzieł introligatorskich (np. o tym
samym pochodzeniu, reprezentujących ten sam
styl, lub tego samego autorstwa)
Podjęcie
powyższych wyzwań umożliwi próbę oceny wartości
historycznej i artystycznej scharakteryzowanych
zbiorów. To z kolei pozwoli potencjalnym badaczom z
Polski i zagranicy podjęcie bardziej zaawansowanych
badań nad zasobami wybranych placówek i zbiorów
prywatnych, bądź też wyodrębnienie w nich
interesujących obiektów.
Do wzięcia udziału w Konferencji zapraszamy w
pierwszej kolejności pracowników bibliotek, muzeów i
archiwów, w których przechowywane są oprawne księgi.
W nie mniejszym stopniu odnosi się to do naukowców
wyspecjalizowanych w badaniach bibliotek,
księgozbiorów oraz samych ksiąg, a zwłaszcza ich
opraw. Mając na uwadze – tradycyjne już –uwzględnienie
na
naszej Konferencji dyskursu konserwatorskiego, do
udziału w niej zachęcamy również konserwatorów z
doświadczeniami w pracach nad zespołami oprawnych
woluminów.