Mimo katastrofalnych spustoszeń jakie poczyniono na przestrzeni stuleci w polskich bibliotekach, archiwach, muzeach i kolekcjach prywatnych, obecnie znajduje się w nich ogromna – choć niezwykle trudna do oszacowania – liczba dzieł dawnego introligatorstwa. Długotrwałe lekceważenie potrzeby inwentaryzacji, a tym bardziej systematycznych badań owych artefaktów sprawiły, że nasza wiedza o nich jest wciąż bardzo mglista. Ożywiający się w ostatnich latach rodzimy dyskurs tegumentologiczny prowadzi jednak do kolejnych, nierzadko spektakularnych, odkryć. Dowodzą one, że w zaciszu magazynów tudzież prywatnych księgozbiorów kryją się nigdy nie zidentyfikowane arcydzieła sztuki introligatorskiej. Obok nich przechowywane są oprawy o wprawdzie mniejszych walorach estetycznych, ale niezbędne dla rekonstrukcji historii tej dziedziny rzemiosła. Nie mniejszą rolę odgrywają one w odtwarzaniu dziejów bibliofilstwa i bibliotekarstwa na dzisiejszych i historycznych ziemiach Rzeczypospolitej.     


Wobec powyższego Instytut Informacji Naukowej i Bibliologii UMK wraz z Książnicą Kopernikańską w Toruniu oraz Zespołem d.s. Inwentaryzacji Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, działającym na Wydziale Historycznym UAM w Poznaniu, podjął się zorganizowania III Ogólnopolskiej Konferencji Oprawoznawczej pod tytułem „Zbiory polskie”. Nawiązuje on do tytułu nieocenionego dzieła Edwarda Chwalewika, wydanego w 1916 roku a następnie w latach 1926-1927. Owemu wybitnemu badaczowi zależało na upublicznieniu inwentaryzatorskiej wiedzy o wszelkich polskich kolekcjach sztuki, ksiąg i archiwaliów, jak również na scharakteryzowaniu zbiorów obcych, w których figurowały polonika. Idąc kierunkiem wytyczonym niegdyś przez Chwalewika, organizatorzy przygotowywanej imprezy stawiają sobie za cel upowszechnienie informacji o oprawach książkowych we współczesnych bibliotekach, archiwach, muzeach i kolekcjach prywatnych w Polsce. W szczególności odnosi się to do:

  • szacunkowej liczby zabytkowych oraz współczesnych opraw rzemieślniczych w poszczególnych zbiorach,

oraz

  • wyodrębnienia w zbiorach zwartych grup dzieł introligatorskich (np. o tym samym pochodzeniu, reprezentujących ten sam styl, lub tego samego autorstwa)

Podjęcie powyższych wyzwań umożliwi próbę oceny wartości historycznej i artystycznej scharakteryzowanych zbiorów. To z kolei pozwoli potencjalnym badaczom z Polski i zagranicy podjęcie bardziej zaawansowanych badań nad zasobami wybranych placówek i zbiorów prywatnych, bądź też wyodrębnienie w nich interesujących obiektów.


Do wzięcia udziału w Konferencji zapraszamy w pierwszej kolejności pracowników bibliotek, muzeów i archiwów, w których przechowywane są oprawne księgi. W nie mniejszym stopniu odnosi się to do naukowców wyspecjalizowanych w badaniach bibliotek, księgozbiorów oraz samych ksiąg, a zwłaszcza ich opraw. Mając na uwadze – tradycyjne już –  uwzględnienie na naszej Konferencji dyskursu konserwatorskiego, do udziału w niej zachęcamy również konserwatorów z doświadczeniami w pracach nad zespołami oprawnych woluminów.